Een oratorium over het Tibetaanse dodenboek
Goed leven en goed sterven
‘In de oeroude wortels van de 2000 jaar oude klanken die in Kailash in moderne vorm te horen zijn, vinden we een overbrugging van tijd en ruimte’.
Jeroen den Herder
Componist Xiaoyong Chen maakte een muzikale vertaling van het stervensproces zoals dat staat omschreven in het Tibetaanse dodenboek. Als onderdeel van het Cello Festival in 2023 werd in augustus 2023 het oratorium ‘Kailash’ uitgevoerd.
Het samenspel voor cello, koor en slagwerk beschrijft in klanken van water, bergen en wind de vier overgangsstadia tussen leven en dood. De teksten uit het boek zijn voor het muziekstuk herschreven door boeddhist Sebo Ebbens. Ze geven inzicht in hoe we met de dood om kunnen gaan, maar gaan vooral over het leven.
Het ontstaansproces van het oratorium betekende voor alle musici en medewerkers een indringende persoonlijke ervaring, waarbij hun eigen relatie tot het sterven voelbaar wordt. Intense gebeurtenissen, zoals het verlies van een dierbare of een echtscheiding brengen een diep besef van de relatie tussen leven en sterven.
Naast het Tibetaanse dodenboek liet componist Chen Xiaoyong zich ook inspireren door een reis door het Tibetaanse deel van China. De totaal andere klankwereld en tijdsbeleving is terug te horen in zijn stuk.
Initiatiefnemer en cellist Jeroen den Herder: “muziek als ritueel om het woordeloze van een bijzonder moment te benadrukken, waarbij andere gebieden van zijnworden aangesproken” In de oeroude wortels van de 2000 jaar oude klanken uit China, die in Kailash in moderne vorm te horen zijn, vinden we een overbrugging van tijd en ruimte.
Productie
Artistieke leiding: Jeroen den Herder
Compositie: Xiaoyong Chen
Tekst: Sebo Ebbens
Dirigent: Joost Hekel
Musici
Koorcoördinator: Ivette van Laar
Cello – Ensemble CelloWercken Zutphen: Laurence Gaudreau, Clara Aucejo Lafont, Irene Cáncer Navarro, Aliaksandra Harbachonak, Khrystyna Kulchynska, Juan Limón Romero, María Soeiro, Ana Vera Pinzón
Boventoonzanger: Victor Snuverink
Percussie: Chris Saris en Arie den Boer
Orgel: Diederik Blankesteijn
Contrabas: Peter Leerdam
Stadskoor: Andre Klaassen, Annemiek Hettinga, Ariane Greep, Corrie Kofoed, Egbert van Hattem, Elsa van Willenswaard, Emmy vd Vaart, Erica de Bruine, Floris Ester, Henk Reijntjes, Ivette van Laar, Joost Ideler, Kees Pauw, Koert Verhagen, Mari Plooij, Marianne Duyn, Marieke Lodder, Martien Abrahamse, Miranda Meinders, Nico Veen, Selma Kruiniger, Sterne Pappie, Tineke van der Duin
‘Besef dat het leven eindig is, doe in het leven wat voor jou betekenisvol is. ‘
Sebo Ebbens
VERDIEPING IN GOED LEVEN EN GOED STERVEN
Documentaire Goed leven, goed sterven
Filmmaakster Sarah Marijnissen en regisseur Alexander Oey volgden de ontstaansgeschiedenis van het oratorium en legden dit vast in de documentaire Goed leven, goed sterven. Samen met de zangers en muzikanten onderzochten ze de relatie tussen leven en dood en hoe we dit ook in het alledaagse kunnen zien.
De documentaire is op 24 december 2023 uitgezonden op NPO 2 bij KRO-NCRV.
Verdieping over de relatie tussen leven en dood
Wil je meer weten over het proces van leven sterven volgens het Tibetaanse dodenboek? De 4 bardo’s – overgangsfasen – staan nader beschreven in het boekje dat we maakten voor de uitvoering van Kailash in augustus 2023.
Een andere bron die je verder kan helpen, zijn de boeken van Sebo Ebbens. Alle informatie daarover is te vinden op zijn website.
