Beeldkracht en muziek op 1e Paasdag
Een aantal keer per jaar speelt Jeroen den Herder op Zondag. Met zijn cello – en vaak ook met pianiste Hua-Hsuan Lee en andere muzikale vrienden – schept hij een ruimte waar de muziek je kan raken. Beproefde composities van oude meesters worden afgewisseld met pas geschreven werken die iets nieuws vertellen. Juist op de dagen in het jaar waarop je misschien extra behoefte hebt aan de diepere gedachten die muziek in je wakker kan maken, reist hij naar bijzondere plekken in de buurt van Zutphen.
Vandaag te gast: Vanessa Lann
Deze Nederlands-Amerikaanse componist, pianist en docent woont inmiddels al langere tijd in Nederland. Geboren in Brooklyn, begon ze op vijfjarige leeftijd met pianospelen. Ook haar eerste composities stammen uit haar kindertijd. Na haar afstuderen aan Harvard University verhuisde ze naar Nederland en schreef voor Nederlandse en internationale musici, ensembles en festivals.
Inmiddels heeft ze 95 compositieopdrachten op haar naam staan, variërend van solowerken tot stukken voor groot ensemble, koor en orkest. Daarnaast werkte samen aan interdisciplinaire projecten met verschillende kunstenaars. Sinds 2022 is Vanessa Lann Hoofd van het internationale team Compositie voor Film en Theater aan het ArtEZ Conservatorium in Arnhem. Ook coacht zij studenten van de compositie-studenten van de academy van CelloWercken.
Vandaag op het programma
George Crumb – Makrokosmos en Sonate voor Cello Solo
“George Crumb… dat is gewoon érg goede muziek”, aldus Jeroen den Herder. George Crumb (1929-2022) is een van de meest uitgevoerde componisten in de hedendaagse muziekwereld. Hij won zowel een Grammy als de Pulitzerprijs.Veel van zijn werken bevatten programmatische, symbolische, mystieke en theatrale elementen, die vaak terug te zien zijn in zijn prachtige en nauwkeurig genoteerde partituren. Het werk dat vandaag op het programma staat, is bijvoorbeeld in de vorm van een cirkel geschreven en een kunstwerk op zich. Er klinkt geheimzinnig uit en diepe verbondenheid met de natuur en de kosmos. Deze Amerikaan was een ietwat verlegen man, warm en erg welsprekend. In de gezamenlijke zoektocht naar het programma van vandaag – met een liefdevol geluid uit het geboorteland van Lann – kwam de naam van George Crumb dan ook al snel naar voren.
Seasons in the Glass Garden – Vanessa Lann Vanessa Lann schreef deze compositie rondom het gelijknamige kunstwerk dat sinds 2023 de hal van het Radboud UMC siert. Dit werk van Tanja Smeets vormt een caleidoscoop van glazen blokken waarin patiënten, medewerkers en bezoekers kunnen wandelen en terugkeren – een plek van visuele rust en een moment van verblijf. Van dichterbij ontdek je de verschllende koperstructuren, geblazen glasvormen, roestvrijstalen bollen en koraalachtige landschappen van vilt en 3D-prints die in het glas een transformatie lijken door te maken. Andere blokken bevatten objecten die zijn ingebracht door de afdelingen en relaties van het Radboud UMC.
Het werk van Vanessa Lann is in opdracht van het Radboud UMC geschreven, speciaal voor dit kunstwerk. Zij liet zich hierin inspireren door Vivaldi’s Vier Jaargetijden, als metafoor voor de levensfasen van de mens. Dit jaar is het precies 200 jaar geleden dat de compositie van Vivaldi voor het eerst te beluisteren was. Het werk van Lann kan dan ook als eerbetoon aan deze compositie worden beschouwd. Net als het werk van Vivaldi, bevat Seasons in the Glass Garden ook 4 losse delen: één deel voor ieder seizoen. Ieder nieuw seizoen spelen Jeroen den Herder en Hua-Hsuan Lee een deel, midden in het kunstwerk. Op deze zondag zijn ze voor het eerst alle 4 achter elkaar te horen.
Voor dit concert gaan we naar Kapel op ’t Rijsselt bij Eefde. Kom lekker op de fiets! Vanaf Zutphen is het een mooi tochtje – binnen 20 minuten ben je er.
Muziek
George Crumb – Makrokosmos voor piano
George Crumb – Sonate voor cello solo
Vivaldi Largo – voor cello en piano
Vanessa Lann – Seasons in the Glass Garden – gebaseerd op de Vier Seizoenen van Vivaldi
Musici
Jeroen den Herder
Den Herder studeerde cum laude af bij Maria Hol, Dmitri Ferschtman en Christopher Bunting. Vervolgens werd hij leider van het Cello Octet Conjunto Ibérico, een groep met een wereldwijde reputatie als voltijds cello-ensemble. Hij won verschillende muziekprijzen, waaronder de eerste prijs van de “Postbank Sweelinck” cellocompetitie en de eerste prijs van de Stichting van het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam. Hij is een actief kamermusicus en speelde samen met musici als Janine Jansen, Igor Roma, Anner Bijlsma en als lid van het Ruysdael Kwartet trad hij op in alle grote concertzalen van Nederland (Concertgebouw), Engeland (Wigmore Hall) en Japan (Oji Hall). Hun concerten op de Amsterdamse Strijkkwartet Biënnale kregen veel lof. Tussen 1999 en 2012 was Jeroen cellist van het Nieuw Ensemble, een van de toonaangevende Nederlandse ensembles voor hedendaagse muziek.
Als artistiek leider van CelloWercken Zutphen, dat zowel het Internationale Cello Festival als de Cello Academie omvat, gaf hij hedendaagse componisten de opdracht om voor het festival te schrijven. Dit leidde tot inspirerende projecten zoals The Tibetan Book of the Death en Passion of Innocence.
Den Herder is een toegewijd docent sinds hij op 22-jarige leeftijd een professoraat aan het Utrechts Conservatorium aanvaardde. Zijn lessen zijn gebaseerd op de wisselwerking tussen geest en lichaam, en een cellotechniek geïnspireerd door zijn leermeester Christopher Bunting, een voormalige leerling van Pablo Casals. Cellospelen volgens natuurlijke principes zoals zwaartekracht, karakter en speelsheid.
"Alles is muziek, speel niet om fouten te vermijden, de delegatie van lichaamsfuncties en ademhaling" zijn enkele kernpunten die leiden tot een gezonde manier om perfectie te bereiken. Zijn belangrijkste focus is om mensen bewust te maken van wat ze precies oefenen. Hij gelooft dat bewustzijn van de eigen verbeelding, gevoelig luisteren, intuïtie en de delegatie van lichaamsfuncties de beste leermeesters voor het leven zijn.
Hij was regelmatig gastdocent aan het conservatorium van Minsk (2003-2010) en gastprofessor aan de universiteit van Tainan, Taiwan. Daarnaast gaf hij masterclasses in Nederland, België, Spanje, Duitsland, Frankrijk, China en Israël. Tegenwoordig is hij docent aan de conservatoria van Utrecht en Rotterdam.
“Ik heb Jeroen den Herder het Elgar celloconcert horen spelen met het Sint-Petersburgs Filharmonisch Orkest. Hij speelde met grote klasse en gevoeligheid, en ik geloof dat hij zich zal ontwikkelen tot een geweldige cellist.” — Yehudi Menuhin, 1995.
De muziek speelde al op jonge leeftijd al een belangrijke rol. In het gezin Den Herder spelen meerdere broers en zussen een instrument op hoog niveau. In een artikel van het magazine van het Muziekinstrumentenfonds kun je er meer over lezen >>
Vanessa Lann
Vanessa Lann is een Nederlands-Amerikaanse componist, pianiste en docent die woont en werkt in Nederland. Geboren in Brooklyn, begon ze op vijfjarige leeftijd met pianospelen. Haar eerste composities stammen ook uit haar kindertijd. Na haar afstuderen aan Harvard University kwam ze in 1990 naar Nederland om haar compositiestudies voort te zetten bij Theo Loevendie en Louis Andriessen aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.
Kort na haar aankomst in Nederland ontving ze haar eerste compositieopdracht van ensemble Orkest De Ereprijs. Sindsdien heeft ze voortdurend geschreven voor Nederlandse en internationale musici, ensembles en festivals. Inmiddels heeft ze 95 compositieopdrachten op haar naam staan, variërend van solowerken tot stukken voor groot ensemble, koor en orkest. Daarnaast heeft ze aan verschillende scenische en geënsceneerde projecten gewerkt in samenwerking met interdisciplinaire kunstenaars.
In 2022 werd Vanessa Lann benoemd tot de eerste Hoofd Compositie voor Film en Theater aan het ArtEZ Conservatorium in Arnhem. In deze deeltijdfunctie leidt zij een internationaal team van academisch personeel en gastdocenten uit de film- en muzieksector. Samen bieden zij een dynamisch, praktijkgericht curriculum aan, gericht op het voorbereiden van studenten op een toekomst als componist voor film en de uitvoerende kunsten.
Hua-Hsuan Lee
Hua-Hsuan Lee is een expressieve en veelzijdige pianiste. Al op jonge leeftijd won ze prijzen op talrijke nationale en internationale concoursen, waaronder de eerste prijs op de Cross-Strait International Music Competition (2015), de International Violin & Piano Competition of Vienna (2011) en de Taiwan Music Competition (2007).
Tijdens haar masteropleiding aan de Hochschule für Musik und Theater Hamburg bij Stepan Simonian viel haar uitzonderlijke muzikale gevoeligheid op. In deze periode ontstond een inspirerende samenwerking met cellist Jeroen den Herder, met wie zij als duo optrad op festivals in Spanje, Turkije en Nederland.
Naast haar solowerk is Hua-Hsuan een veelgevraagd begeleider van jonge talenten en gerenommeerde cellisten als Leonid Gorokhov, Jakob Koranyi, Gavriel Lipkind en Pieter Wispelwey. Sinds 2017 is zij pianist in residence bij het Cellofestival Zutphen, waar zij zowel masterclasses als concerten begeleidt.
Hua-Hsuan Lee staat bekend om haar warme persoonlijkheid, haar intuïtieve spel en haar constante zoektocht naar nieuwe vormen van artistieke expressie. Binnen CelloWercken vindt zij de vrijheid om haar eigen stem te laten klinken en haar muzikale verbeelding ten volle te ontplooien.
