
Van 27 t/m 31 augustus klinkt de cello weer op de mooiste plekken in Zutphen!
Op Goede Vrijdag 18 april planten we het eerste festivalzaadje met een bijzonder concert dat je meteen meeneemt naar het hart van het festivalthema.
Een viering van de onschuld – muziek vol stilte en puurheid
In de grote traditie van de Matthäuspassion van Bach – dat ieder jaar velen ontroert en verbindt – verkende Jeroen den Herder de vraag: hoe kunnen kinderen in een wereld vol onrust en conflict hun onschuld behouden? En stel dat alle kinderen tegelijkertijd zouden zingen, wat zou dat teweegbrengen?
Het resultaat is een nieuw en uniek muzikaal verhaal dat je de kracht van stilte en kinderlijke onschuld laat ervaren. Jeroen den Herder: ‘Ontroering opent je hart en biedt ruimte aan vergeving, hoop en troost. Het brengt mensen weer met elkaar in verbinding’.
Muziek
I De boom leeft
II Zijn lijden en sterven
III Zijn verrijzenisOrganisatie
Jeroen den Herder – artistieke leiding
Kris Oelbrandt – compositie
Anneke Grunder – libretto
Imre Ploeg – algehele leiding
Musici
Een nieuwe universele passie die je uitnodigt te luisteren met je hart
Met wereldlijke teksten van onder anderen de Zutphense dichter Ida Gerhardt creëerde componist Kris Oelbrandt een universele passie, diep geworteld in de traditie van Bach. Jeroen den Herder: “Passie staat voor hartstocht – recht vanuit het hart. Het wordt gedragen door enthousiasme, door geestdrift. Muziek als taal spreekt van hart tot hart en raakt aan wat voorbij de woorden ligt: de essentie van wat iemand beweegt. Het laat de meest pure en tegelijk meest kwetsbare vorm van het ‘zijn’ klinken – vrij van oordeel en in al zijn onschuld. Dat is wat deze Passie wil uitdragen.”
“Een van de mooiste uitingen van onschuld – in muzikale zin – is het kinderkoor. Soms denk ik dat wereldvrede zou kunnen beginnen met zingende kinderen. Op zulke momenten luisteren we écht met ons hart en overstijgen we als collectief onszelf. Dat is wat ik ons allen toewens tijdens dit festival: dat we stil worden, voorbij de woorden reiken en ervaren wat de kracht van deze overgave met ons doet.”
Een bijzondere bezetting
Ook deze nieuwe Passie heeft een krachtige vertellende kracht. Alt-mezzo Charlotte Stoppelenburg brengt het verhaal dichtbij, terwijl de sonore resonantie en gelaagde expressie van de cello’s, bespeeld door Jeroen den Herder en Ensemble CelloWercken, de emotionele diepte van de muziek versterken.
Jeroen den Herder speelt dit concert op de Walburgis-cello: één van de vier strijkinstrumenten die de Zutphense vioolbouwer Theo Dekker maakte uit een gestorven boom naast de Walburgiskerk: een krachtig symbool van iets nieuws dat tevoorschijn kan komen bij verlies. En natuurlijk klinkt er ook een kinderkoor. De Torenvalkjes uit Deventer zingen niet alleen heel graag, maar houden er ook van om vol overgave in de muziek te duiken. In deze Passie vertolken zij in het libretto ‘de stem van het volk’.
Hua-Hsuan Lee speelt tijdens het festival de Passion op de vleugel van Kees Boeke: een instrument met een bijzondere geschiedenis die draait om kinderen en samen muziek maken. Jeroen den Herder: “Kinderen rondom een vleugel, samen zingen en muziek maken – de vrijheid die dat geeft. Dat beeld wilde ik graag laten herleven. Het werd het zaadje waaruit de Passion of Innocence geboren werd”.
Componist Kris Oelbrandt is vanaf het begin af aan betrokken bij dit project. Hij leefde lange tijd als monnik en zet als componist zijn gedachten en indrukken om in muziek. Zijn betrokkenheid maakt van de Passie een diep te beleven verhaal. Zijn partner Anneke Grunder schreef het libretto. De algehele leiding van het project ligt in handen van dirigent Imre Ploeg die zich graag beweegt op het raakvlak tussen kunst, filosofie en activisme.
Bijzondere verhalen rondom deze Passie
Een nieuw leven voor een dode boom – het Walburgiskwartet
De Walburgiscello, het instrument dat Jeroen den Herder tijdens de Passion of Innocence bespeelt, maakt deel uit van het Walburgiskwartet. Over de reincarnatie van een esdoorn tot vier strijkinstrumenten is een mooie documentaire gemaakt door Sarah Marijnissen en Alexander Oey. ‘Wat zingt er’ vertelt over hoe het leven van deze boom in een gemeenschap een bron van inspiratie voor creatie is, zelfs na zijn bestaan. Een componist, een geluidskunstenaar en een cellist geraakt door de boom besluiten samen te werken aan een speciaal voor dit thema geschreven muziekstuk om de boom nieuw leven in te blazen en cultuur te laten ademen. Zo komt er een kettingreactie aan leven op gang rond de dode boom en wordt er een verband gelegd en stilgestaan bij het idee dat niets voor niets is en dat alles met elkaar in verband staat. Een ode aan de cyclus van leven en dood. Bekijk de documentaire via NPO Start >>De veugel van Kees Boeke
De Steinway-vleugel van Kees Boeke heeft de wereld rondgereisd en speelde een bijzondere rol in de verbinding met kinderen. Via Jeroen den Herder ontstond een link met de familie Boeke en hun gedachtegoed: een betere wereld begint bij een bewuste opvoeding van kinderen. In 2023 vond de vleugel zijn weg naar Zutphen, waar hij na een zorgvuldige restauratie in bruikleen werd gegeven aan CelloWercken. In een interview vertelt Jeroen den Herder over dit bijzondere instrument en de inspirerende omgeving van de vroegere Kinderwerkplaats van Kees Boeke in Bilthoven. Lees en luister via NPO Klassiek >>Woorden van Ida Gerhardt – verbonden aan Zutphen en Kees Boeke
‘Bezie de kinderen niet te klein’ – zo opent deze Passie. De poëtische teksten van Ida Gerhardt vormen de kern van dit verhaal. “De woorden van Ida Gerhardt dragen een bijzondere kracht”, alsdus Jeroen den Herder. “Ze lijken je zoveel meer te zeggen, zoals een muzikaal genie muziek tot zoveel meer maakt dan een reeks klanken”. Gerhardt woonde lange tijd in Zutphen en het bijzondere toeval wil dat zij als docent verbonden was aan de Kinderwerkplaats van Kees Boeke – de oorsponkelijke plek van de vleugel die in deze Passie te horen is. Vermoedelijk hebben deze twee bijzondere mensen vaak samen bij deze vleugel gezongen. Het slotkoor van de Passie werd door Gerhardt zelfs geschreven als verjaardagsgedicht voor Kees Boeke.